De Storm op komst

Weinig Nederlandse films kregen al tijdens het maken ervan zoveel aandacht als De Storm. Hoewel het nu nog ruim zeven maanden duurt voordat de film in première gaat, is de teaser/trailer sinds gisteren al te zien:



Dat belooft wat. Groots opgezet, 'episch', dramatische muziek, gefilmd in 'teruggehouden tinten', zoals regisseur Ben Sombogaart (De Tweeling, Bride Flight) het deze week in De Wereld Draait Door omschreef. De verwachtingen zijn inmiddels zo hoog, dat je bijna gaat vrezen dat de film alleen nog maar kan tegenvallen.

De bedoeling is dat De Storm in september de opening van Film by the Sea wordt. In Vlissingen dus. ,,Een heel mooie plek", zei Matthijs van Nieuwkerk. En dat beaamde Sombogaart.

Zie ook: Luctor et Emergo in Vlaamse polder.

Geoliede Volendamse machine

Dinsdag Bill Wyman, afgelopen avond - in de Zeelandhallen in Goes - Nick & Simon en Jan Smit. Een groter contrast is niet denkbaar. De bejaarde rocker tegenover de frisse twintigers. De zich bescheiden opstellende Stille Stone tegenover de Volendamse volkszangers die graag in de schijnwerpers staan.

Ook wie geen liefhebber is van hun muziek, moest vanavond wel (opnieuw) beamen dat ze een even geoliede als gelikte show brengen. Er werd bijvoorbeeld geen minuut van het tijdsschema afgeweken: 20.15 uur Monique Smit, 20.25 uur: Nick & Simon, 21.00 uur: pauze, 21.30 uur: Jan Smit. Het geluid was uitstekend de lichtshow ingenieus. Allemaal niets op aan te merken. En het publiek, dat vrijwel alle liedjes (veelal over liefde, regenbogen en sterren) meezong, ging uit zijn dak.

Tegelijkertijd rijst af en toe ook de twijfel over de echte bezieling. De Smitten, Schilders en Keizers weten precies hoe ze het publiek moeten behagen, maar je krijgt als nuchtere toeschouwer soms wel de indruk van een machine, een industrie. Zeker als je de omvangrijke merchandising ziet, met T-shirts uiteraard, maar ook bijvoorbeeld badhanddoeken, koffiemokken, het vijfdelige Jan Smit-geurpakket of de ravissant rode Nick & Simon-string. Hoe ver kun je gaan?

Maar wie twee keer 4500 belangstellenden naar de Zeelandhallen weet te trekken en te vermaken, levert een bijzondere prestatie. Zelfs Bløf kwam onlangs niet verder dan één keer een halfvolle hal.

Hij was er: Bill Wyman

,,Ik heb dertig jaar met veel plezier bij de Stones gezeten", zei Bill Wyman vanavond in de Stadsschouwburg in Middelburg. ,,Maar als er één band is waar ik afgezien van de Stones in had willen spelen, dan is het Creedence Cleerwater Revival wel."

Dat was een mooi eerbetoon aan met name John Fogerty, zoals het hele concert eigenlijk een eerbetoon was aan sleutelfiguren uit de muziekgeschiedenis: Wilson Pickett, Fats Domino, Gene Vincent - noem ze maar op. Een uiterste onderhoudende les voor wie mocht denken dat de pophistorie met U2 of de Simple Minds begon.

En wat een muzikanten... Georgie Fame natuurlijk en Albert Lee, maar ook al die anderen. Wyman is eigenlijk veruit de beperktste en het aardige is dat hij dat ook volmondig erkent, er zelfs enigszins mee koketteert. Als die anderen zo goed zijn, dan kun je ook zonder problemen dienstbaar zijn, wat op de achtergrond blijven, de stille Stone uithangen. Om vervolgens tóch weer even uit te halen met Honky Tonk Women.

Een memorabele avond. En als het aan schouwburgdirecteur Peter de Neef ligt, zo zei hij in de pauze, komt het nog eens tot een herhaling.

Zie ook het videoverslag op de PZC-website.

Hij komt: Bill Wyman

De aankondiging leidde de afgelopen tijd tot reacties van verbazing en ongeloof. Bill Wyman? Dé Bill Wyman? In Middelburg? Toch staat de ex-Rolling Stone vanavond op het podium van de Stadsschouwburg. De zaal is compleet uitverkocht. Verstokte Stones-fans laten de kans niet lopen om zo in de nabijheid te verkeren van iemand die decennia deel heeft uitgemaakt van hun passie.

Zelf heeft hij dat tijdperk al lang achter zich gelaten. Vanavond zal hooguit een enkel Stones-nummer klinken, Honky Tonk Women waarschijnlijk. Wyman, 72 inmiddels, blijft verre van de geriatrische rock van versleten sterren die een karikatuur van zichzelf zijn geworden. Met zijn Rhythm Kings speelt hij uitsluitend voor zijn plezier en toert met liefde twee weken langs bescheiden theaters in plaatsen zoals Franeker, Heerlen en Middelburg.

Die Rhythm Kings zijn trouwens niet mis, met onder anderen Georgie Fame, gitarist Albert Lee, sinds kort ook toetsenist Geraint Watkins en nog vijf doorgewinterde muzikanten. Zij zullen rijkelijk putten uit de muziekgeschiedenis, terwijl Wyman zich enigszins op de achtergrond opstelt. Ingetogen genietend.

KipV(l)issingen

Druk middagje voor de Vlissingse kunstliefhebbers, want behalve dat er vier nieuwe tentoonstellingen openden in deWillem3 nam KipVis haar nieuwe onderkomen officieel in gebruik. De 'nomadische' kunstwerkplaats heeft haar intrek genomen in het vroegere ROC-gebouw aan de Dreesstraat in Vlissingen, nadat zij het oude schoolgebouw aan het Molenwater in Middelburg had moeten verlaten.

Het is bepaald geen achteruitgang. De gemeente verleent alle medewerking, het pand zit logistiek gezien wat logischer in elkaar, de lokalen zijn ideale ateliers en een grote ruimte dient als permanente expositiegelegenheid. De gymzaal die een etage hoger ligt, krijgt ook nog een invulling, maar zal eerst de komende maanden worden gebruikt door Maartje Korstanje, die met haar imposante beelden tijdelijk terug is in Zeeland.

Gastcurator Ko de Jonge heeft als openingsexpositie werk geselecteerd van alle (veelal jonge, beginnende) kunstenaars die een atelier hebben bij KipVis. Hij toont de werken onder de titel De afbakening in en rond deels uitgepakte verhuisdozen.

Daarnaast presenteren Ramon de Nennie en Machteld van der Wijst gezamenlijk werk, geïnspireerd door de Russische cineast Andrei Tarkovski. Zij gebruiken daarvoor onder meer de glazen toren van het gebouw, wat in het donker een kleurrijk beeld oplevert. Een fraai artistiek baken.

KipVis is elke dinsdag en donderdag geopend, van 10.00 tot 15.00 uur.

Mooie film met Zeeuws tintje

Rifka Lodeizen in 'Kan door huid heen'.

Een Nederlandse film die niet over de oorlog gaat, waarin maar weinig actie voorkomt en die toch buitengewoon meeslepend is. Esther Rots presteert het met haar eerste lange speelfilm Kan door huid heen, die afgelopen avond tijdens in het filmfestival in Rotterdam haar wereldpremière beleefde. Het is bovendien een film met een opvallend Zeeuws tintje.

Het Luxor-theater was uitverkocht voor de première. Charlie Dée zong voorafgaand When, een van de nummers uit de opvallende soundtrack van de film. Rots bedankte in steenkolenengels iedereen 'who stuck their neck out for this film'.

Nog voordat de aftiteling zich ontrolde, klonk er een groot en welgemeend applaus. Terecht, want de titel mag dan niet echt lekker bekken, Kan door huid heen is een even aangrijpend als intens psychologisch drama dat bijna letterlijk onder de huid kruipt. Het gaat over een vrouw, Marieke (Gouden Kalf-waardige rol van Rifka Lodeizen), die na een plotselinge relatiebreuk en een traumatische ervaring haar intrek neemt in een bouwval in Zeeland.

De opnames vonden weliswaar grotendeels plaats net over de grens, in Sint-Margriete (nabij Waterlandkerkje), maar Zeeuws-Vlaanderen en haar weidse akkers - veelal desolaat, soms ook van een bijzondere schoonheid - hebben een mooie bijrol.

Jammer dat Kan door huid heen, die donderdag in Nederland uitkomt en naar het filmfestival van Berlijn gaat, vooralsnog niet in Zeeland te zien zal zijn.

Voicst op Scheldepop

Scheldepop doet dat toch slim. Vrijwel elke week brengen ze een of twee nieuwe namen van de line-up voor dit jaar naar buiten en weten daarmee telkens weer de aandacht op zich te vestigen. Vandaag werden weer twee nieuwe acts onthuld: VanVelzen en Voicst.

VanVelzen, ach... goeie performer, pakkende liedjes, maar mij doet het niet zo heel veel. Voicst is echter heel goed nieuws, want de band van Tjeerd Bomhof maakte naar mijn mening de beste Nederlandse plaat van 2008: A Tale Of Two Devils, met de instant-klassieker Every Day I Work On The Road. En live zorgen ze altijd voor sensatie.

De soundtrack van Middelburg

Regelmatig loop je rond op een nieuwe tentoonstelling en denk je: waar gáát dit over? Ook in De Kabinetten van de Vleeshal in Middelburg is sinds dit weekeinde weer iets te zien wat aanvankelijk compleet ongrijpbaar is. Het gaat om werk van zowel Dario D'Aronco als Max Gansberger, met onder meer stroboscopisch licht, verduisterde ruimtes, films waarop vrijwel niets te zien is en etherische muziek.

'Dit is niet aan mij besteed', is de eerste gedachte. Totdat je met de kunstenaars praat, hun toelichtingen hoort en leest, hun gedrevenheid voelt. En dan pas besef je bijvoorbeeld wat voor een prachtig werk D'Aronco heeft gemaakt. Recycledmusickolom, heet het.

De stapel boxen in de expositieruimte is er slechts een deel van. De toren loopt door naar beneden, dwars door de bibliotheek van De Vleeshal en eindigend op de muziekafdeling van boekhandel De Drvkkery. Met betonboren zijn forse gaten in de vloeren gemaakt.

Zowel in de muziek als in het museum zijn dezelfde muziekfragmenten te horen. Het is een exacte collage van de cd's die klanten in De Drvkkery hebben beluisterd en al dan niet hebben gekocht. De soundtrack van Middelburg dus, via een muzikale toren van Babel rechtstreeks tot museale proporties verheven. IJzersterk verbeeld.

Fluitvirtuoos bij Zeeuws Orkest

Altijd leuk, de nieuwjaarsconcerten van Het Zeeuws Orkest. Meeneuriebare melodieën, ontspannen sfeer, rolwisselingen. En vaak ook opvallende solisten. Dit jaar is dat Geert Chatrou, drievoudig wereldkampioen kunstfluiten.

Hij deed gisteravond in de Sint Jacobskerk in Vlissingen - en waarschijnlijk ook vanavond, morgen en zondag in Goes, Aardenburg en Hulst - het publiek versteld staan met zijn fluitkunsten. Vivaldi (zoals op het videofragment), een Mozart-aria, de Czardas - hij slaat zich er fluitend doorheen.

Eric's Bar

Een van de bekendste cafés uit de Zeeuwse (en Nederlandse) popmuziek, La Strada in Goes, is gisteren getroffen door brand.

Het café is vooral ook bekend als Eric's Bar. Racoon, vaste klanten van La Strada, wijdde er een gelijknamig loflied aan, dat in 2001 op single werd uitgebracht en nog altijd een van hun aansprekendste nummers is. Als ik me niet vergis zijn de foto's van de band op hun eerste album (Till Monkeys Fly, 2000) ook in La Strada genomen.

This is home, this is roots
This is where you're understood
Take your bike and leave the car
Going straight to Eric's Bar

Benefiettechnisch gezien moeten in dit geval toch mooie mogelijkheden zijn, lijkt me. (Zoals de muziekwereld ook voorbeeldig in actie kwam na de brand in Panta Rhei.)

Kniknie & Reid

(Vernon Reid. foto Bill Douthart)

Zeker in de wat drukkere periodes stuurt directeur Willem Kniknie van Muziekpodium Zeeland meerdere malen per week berichten per rond. De boodschap is steevast dezelfde: 'zie toch wat voor bijzonders we nu weer in huis hebben; dit is uniek, niet te missen'.

En eigenlijk heeft hij altijd gelijk. Waar voorganger Ad van 't Veer sterk gehecht was - en is - aan bepaalde Xenakis- en andere stokpaardjes, is Kniknie niets te gek. Als het maar goed is. En zijn blik is daarbij zeer breed, van oude muziek tot extreme jazz.

Het zijn lang niet altijd omvangrijke doelgroepen die hij bedient, maar bijzonder en hoogstaand is het vrijwel altijd. De programmering die hij daarnaast voor het Jazzfestival Middelburg verzorgt - met afgelopen jaar grootheden als Maceo Parker, Archie Shepp en (God hebbe zijn ziel) Esbjörn Svensson - is ronduit indrukwekkend.

Ook de voorjaarsprogrammering 2009 van Muziekpodium Zeeland ziet er weer imposant uit. Vooral op gitaargebied beschikt Kniknie blijkbaar over benijdenswaardige contacten, want de klappers zitten - na bijvoorbeeld Marc Ribot en John Scofield - opnieuw in die hoek, met als onbetwiste uitschieter Vernon Reid. En dan heb je het wat mij betreft over een echte hoogheid. Voor wie hem niet kent: hij was de grondlegger van Living Colour. Om het geheugen op te frissen:



Dinsdag 17 februari zal Reid met de Yohimbe Brothers in De Spot in Middelburg optreden. Dat is al bij voorbaat een gedenkwaardige avond, zoals Kniknie er zonder twijfel meer in petto heeft.

Yohimbe Brothers - Psychopathia Mojosexualis (live)

Warm onthaal voor een koud bad

Literatuur, beeldende kunst en muziek kwamen vanmiddag samen in de Drvkkery in Middelburg. Daar werd deel 127 uit de vermaarde Slibreeks (de Zeeuwse reeks van literaire kleinoden) gepresenteerd: Een koud bad van Peter Swanborn uit Rotterdam.

Swanborn verbleef in november drie weken in deWillem3 in Vlissingen en schreef daar tientallen gedichten over verdronken Zeeuwen. Daarvan zijn er 24 terechtgekomen in Een koud bad. Beeldend kunstenaar Niels Smits van Burgst maakte er illustraties bij met drogenaald/monotype.


Peter Swanborn (l) en Aarnout de Bruyne, hoofdredacteur van de Slibreeks.

De Middelburgse componist Christian Blaha bewerkt de poëzie tot een liederencyclus die in mei in de Grote Kerk in Veere in première gaat, uitgevoerd door een strijkkwartet en bariton Rob van der Meule. Eind dit jaar verschijnt de cyclus ook op cd.

Negen liederen heeft Blaha inmiddels gereed. Daarvan waren er bij de presentatie vanmiddag vier voor het eerst te horen. Swanborn had zaterdag al de repetitie bijgewoond. ,,Alles valt op zijn plek", zei hij. ,,En dat allemaal in zo'n korte tijd. Dat is voor mij iets wonderbaarlijks."


Rob van der Meule.

De presentatie vond plaats in een speciale editie van drukkerijmiddelburg.nl. Daarin was ook Otto de Kat (ofwel oud-uitgever Jan Geurt Gaarlandt) te gast, wiens Julia volgens het personeel van de Middelburgse boekhandel het mooiste boek van 2008 is. De Kat was ook verantwoordelijk voor de mooiste uitspraak van de middag. Over zijn band met deze provincie zei hij: ,,Zeeland ligt op de bodem van mijn ziel."

Nieuw jaar, nieuwe muziek

Het Zeeuwse culturele jaar 2009 werd vandaag ingeluid met een nieuwjaarsconcert in de galerie van William Verstraeten. Georganiseerd door Ad van 't Veer, dus dat betekent Nieuwe Muziek.

Van 't Veer had drie grootheden uit het genre naar Middelburg gehaald: cellist Frances-Marie Uitti, pianist Geoffrey Douglas Madge en Willem Breuker. Hij greep de gelegenheid aan om nogmaals te wijzen op de noodzaak van (subsidie voor een) een gedegen archief voor Nieuwe Muziek. Met veel Uitti, Madge en Breuker dus.

Dergelijke concerten zijn steevast een bijzondere ervaring. En zeker als blijkt dat Verstraeten ook nog een een fraai, sfeervol concertzaaltje bij zijn galerie heeft weten te creëren. De intense verknochtheid van Van 't Veer aan de muziek van Xenakis en anderen is ook ontroerend.

Tegelijkertijd vraagt de muziek soms wel heel veel incasseringsvermogen. Hoe intens en virtuoos ook, het blijft veelal voor de fijnproevers.