Freeks Zeeland

,,Zeeland is bovenal mijn provincie (...) Zeeland blijft de eerste verliefdheid.", zei Freek de Jonge. Gisteravond was bij de VPRO de 'Zeeuwse'  aflevering in zijn 'cabadocu'-serie Freeks Nederland, waarin hij op zoek gaat naar locaties uit zijn jeugd, om de 'lokale gevoelstemperatuur' te peilen.

De Jonge doet dat goed, niet sentimenteel, maar met een mooie mengeling van betrokkenheid en afstand. Waarheid en verzinsels liepen ook door elkaar. Eigen herinneringen worden vermengd met feiten en fantasie tot een nieuw, typisch Freek-verhaal, met als rode draad de aangenomen neef Raf.

De Ramp komt uiteraard uitgebreid aan bod, maar veel meer dan dat. Ook bijvoorbeeld de geschiedenis van Kamp Westkapelle (Koert Davidse maakte er een mooie documentaire over), hoewel De Jonge daar destijds zelf geen weet van had. ,,Er gaat veel geschiedenis aan je voorbij."

Ontroerend is het slot, als Rudy de Queljoe (Dragonfly, Brainbox, Massada, etc) op het podium komt. Samen spelen ze de Zeeland Blues:

De Mississippi van Zuid-Beveland

Is de Schelde met zijn Sas

Wij hoefden geen katoen te plukken

Wat bessen, als het zomer was

Temidden van de Zeeuwen

Ben ik opgegroeid in Goes

Te preuts voor het leven

Te blank voor de blues

De volledige uitzending is hier terug te kijken.

De beste albums van 2009

Aangezien iedere muziekliefhebber tegenwoordig in december met zijn jaartoptien komt, wil ik - net als vorig jaar - niet achterblijven. Daarom hier mijn lijstje met de beste albums van 2009. Opnieuw met een heel groot voorbehoud, want ik loop vaak een paar maanden achter, vooral als het om platen uit de independent-hoek gaat. Ik moet bijvoorbeeld nog The XX, Grizzly Bear, Animal Collective, The Horrors en The Low Anthem horen, om maar wat albums te noemen die nu veelvoudig opduiken in de eindejaarslijstjes van - al dan niet zelfbenoemde - kenners.

Wat opvalt is het grote aantal excellente Nederlandse platen dat dit jaar verscheen. Ook in mijn lijst staan er een paar  (Moss, De Staat - Kyteman viel net buiten mijn toptien). En dan ken ik die van onder anderen Anne Soldaat, Johan en Coparck nog niet. De Zeeuwse inbreng was in 2009 ook niet verkeerd. Moss en Nuff Said - allebei geworteld in Zeeland - leverden fantastische albums af, maar ook die van Danny Vera (Pink Flamingo) en Bløf (April) waren allerminst verkeerd.

De lijst:

1. Muse - The Resistance
Muse overtreft zichzelf, ook in bombast, maar doet dat zo ongelooflijk meeslepend, dat ik er als een blok voor ben gevallen. Om met Eric Corton te spreken: ,,Het is kitsch, maar wel fantastische kitsch."

2. Moss - Never Be Scared/Don't Be A Hero
Marien Dorleijn en de zijnen overtuigden in één klap de vaderlandse muziekpers en vervolgens de rest van Nederland. Zie eerdere post.

3. Arctic Monkeys - Humbug
De opwinding van de eerste twee albums is wat geluwd. De schoonheid van Humbug, de derde van de Artic Monkeys, ontvouwt zich pas geleidelijk, maar slaat uiteindelijk onverbiddelijk toe. Alleen al de single, Crying Lightning, is goed voor (weer) een hoge notering in deze lijst.

4. Editors - In This Light On This Evening
De band van Tom Smith verdient de prijs voor de grootste muzikale ommezwaai van 2009: van gitaar naar synthesizer. Riskant, maar het pakte heel goed uit, wat mij betreft. En live zelfs nog beter. Papillon is wat mij betreft de song van het jaar.

5. Nuff Said - Supernatural
Tjonge, wat zijn die Zeeuwen toch goed. Op het podium én op de plaat. Zie mijn eerdere bespreking.

6. White Lies - To Lose My Life
Je houdt van ze of je verguist ze. Mij had het trio wel te pakken dit jaar, zeker na hun optreden in de tent van Pinkpop. Ik vrees een beetje dat het bij deze ene plaat blijft, maar het was in elk geval erg leuk zolang het duurde.

7. Wilco - Wilco
Heb wat moeten wennen aan deze band, maar niet zonder resultaat. Hun jongste plaat kon me ook weer zeer bekoren. Helaas nog altijd niet live gezien.

8. De Staat - Wait For Evolution
Ineens waren ze er, voor mijn gevoel, met die pakkende single The Fantastic Journey Of The Underground Man. De rest van het album bleek van een net zo hoog niveau. En op Pinkpop waren ze erg overtuigend.

9. Depeche Mode - Sounds Of The Universe
Als onvoorwaardelijke fan van (bijna) het eerste uur is het vooral geweldig dat de band nog steeds platen maakt. En die laten zich niet meer objectief beoordelen. SOTU is, dat hoor ik dan wel, zeker niet hun beste, maar allerminst Depeche Mode-onwaardig. En live zijn ze nog altijd ijzersterk.

10. Franz Ferdinand - Tonight
Dat debuut uit 2004 zullen ze wel niet meer overtreffen, maar Tonight is wat mij betreft een zeer verdienstelijke FF-plaat. Draai bijvoorbeeld Ulysses of No You Girls en je bent al snel verkocht.

Bettie Serveert stevige kost

Bestaan ze nog, vroegen sommigen zich misschien af. Wie Bettie Serveert gisteravond zag optreden, in De Spot in Middelburg, is geneigd te antwoorden: meer dan ooit. De band speelde ouderwets hard, maar vooral gedreven.

Bettie Serveert gaf een voorproefje van het komende album Pharmacy of Love, dat over vier weken uitkomt (check alvast de single Deny All). Na een ingetogen periode - met een theatertour, de semi-akoestische cd Bare Stripped Naked (2006) en onder meer een bijzonder optreden op het Zeeland Nazomerfestival in dat jaar - komt de band nu met het 'hardste album dat we ooit hebben gemaakt', zoals gitarist Peter Visser al heeft geroepen.

Dat lijken geen loze woorden, want het Zeeuwse publiek kreeg gisteren nauwelijks de tijd om op adem te komen. Alleen met de Moss-cover Previously Unreleased (luister naar het origineel), door Bettie Serveert Mossie gedoopt, haalde de band de voet enigszins van het gaspedaal. Voor de rest was het volle kracht vooruit, voortgestuwd door de woeste (tijdelijke?) drummer Joppe Molenaar, bekend van Voicst.

Pharmacy of Love kwam, na het inleidende Don't Touch That Dial, vrijwel integraal voorbij, afgewisseld met enkele oudere nummers zoals Wide Eyed Fools. Het klonk op z'n minst veelbelovend, dusdanig zelfs dat het associaties opriep met de plaat waar het allemaal mee begon: het succesvolle debuutalbum en meesterwerkje Palomine (1992). De twee nummers die van dat album werden gespeeld (Tom Boy en afsluiter Kid's Allright) pasten dan ook naadloos in de set.

Meer eigen foto's van het concert staan op de Flickr-pagina van dit blog.

Twitteraars ter plekke:

• @andrejoosse: Bohemes en Bettie Serveert waren top!
• @RJobse: Bettie Serveert was goeddd! En maar 2 oude hits, who cares.
• @RJobse: Gitarist Bettie Serveert schopte kont gisteravond. En pedalen.
• @Spotmiddelburg: geslaagde avond met Bettie Serveert, goeie harde show
• @3voor12zeeland: Bettie Serveert lost belofte in

Eén avond, drie bands

Een volle avond, gisteren in het Arsenaaltheater in Vlissingen, met drie Zeeuwse acts achter elkaar: Tuxedo Bandido, Patrick Le Duc en De Hobbyisten. Dat maakt een vergelijking tussen de drie - die ik allemaal al vaker zag optreden - onvermijdelijk.

Tuxedo Bandido was de eerste in de rij. Een jaar geleden maakte het trio eindelijk zijn podiumdebuut in De Piek: niet onverdienstelijk, al is het lastig de complexe studionummers naar het podium te vertalen. Nog altijd maakt de band er aan fraaie act van met veel oog voor details (bekijk bijvoorbeeld eens de bankbiljetten die worden rondgestrooid), maar het ontbreken van een echte drummer en de stukken op 'tape' tussendoor maken het tegelijk helaas ook weer wat statisch.

Patrick Le Duc maakte bij zijn live-debuut onlangs in De Spot een veelbelovende indruk. Het materiaal van zijn komende eerste album, Square Moods, klinkt ook op het tweede gehoor uitstekend. Muzikaal gezien zit het dan ook wel goed. Als podiumact - zeker tegenwoordig minstens zo belangrijk - is het vooralsnog minder overtuigend. Het vlamt niet altijd, er is nog te weinig contact met het publiek, de band oogt nog onvoldoende als een collectief. Het is, hopelijk, ook een kwestie van ervaring opdoen.

Het verschil met de slotact, De Hobbyisten, was groot. Toegegeven, de bezoekers waren vooral van hen gekomen, maar de energie en het plezier waarmee de vijf (en als gast Donald Joosse op trompet) op het podium stonden, maakten er vanaf het begin een feest van. Waar het publiek bij Tuxedo Bandido en Patrick Le Duc vooral achter in de zaal bleef hangen, haalde Hobbyisten-frontman Keegan ze met een paar woorden collectief naar voren. Hoe eenvoudig. En hoe effectief.

De Hobbyisten zag onlangs twee bandleden vertrekken. Hun opvolgers, bassist Michelo Celestijn en het Goese gitaartalent Rob Commandeur, werden gisteren gepresenteerd. Zij bleken, met hun spel en enthousiaste uitstraling, uitstekende vervangers te zijn. De band lijkt, ook gezien (gehoord) het deels nieuwe materiaal, klaar voor een volgende stap omhoog.

In de toegift ging de House of Pain-klassieker Jump Around op herhaling:

Franca Treur: terug naar Meliskerke

Netwerk besteedde gisteravond aandacht aan de Zeeuwse roman Dorsvloer vol confetti van Franca Treur. Interessante reportage, hoewel de insteek uitgesproken niet-literair is, terwijl Treur juist - zo zei ze ook in een interview met de PZC - de werkelijkheid wilde overstijgen.

Nu wordt toch weer één-op-één een relatie gelegd met haar eigen reformatorische jeugd en met haar geboortedorp Meliskerke. Enigszins begrijpelijk, maar het belangrijkste lijkt te worden vergeten: Dorsvloer vol confetti is vooral een erg mooie, sprankelend geschreven roman.

Op de website van Netwerk is meer te vinden. Ook Omroep Zeeland zond gisteravond, in het programma De Kunstkeet, een reportage over Franca Treur uit.